موارد مصرف

ديلتيازم دردرمان آنژين، زيادي فشار خون و آريتمي مصرف مي‌شود. اين دارو در كنترل آنژين وازواسپاتيك يا آنژين ناپايدار در بيماراني كه قادر به تحمل داروهاي مسدودكننده گيرنده بتا-آدرنرژيك يا نيترات‌ها نيستند يا علائم بيماري آنها با اين داروها از بين نمي‌رود، مصرف مي‌گردد. ديلتيازم تزريقي در درمان تاكي كاردي فوق بطني وكنترل موقت ضربان بطني سريع در فلوتر دهليزي يا فيبریلاسيون دهليزي نيز مصرف مي‌شود.

   فارماكينتيك

اين دارو به خوبي از مجراي گوارش جذب مي‌شود و به دليل متابوليسم عبور اول از كبد، فراهمي زيستي آن تقريباً 40 درصد مي‌باشد. فراهمي زيستي با مصرف طولاني مدت و افزايش مقدار مصرف، افزايش مي‌يابد. پيوند اين دارو به پروتئين‌هاي پلاسما زياد مي‌باشد. نيمه عمر اين دارو پس از مصرف يك مقدار واحد خوراكي 30-20 دقيقه و براي مقادير مصرف تكراري و زياد، تقريباً 5 تا 8 ساعت مي‌باشد. نيمه عمر آن از راه تزريقي نيز تقريباً 4/3 ساعت است. اثر ديلتيازم از راه تزريقي طي 3 دقيقه ( به منظور كاهش سرعت ضربان قلب يا تبديل تاكي كاردي فوق بطني حمله‌اي به ريتم سينوسي) و با مصرف قرص‌هاي معمولي پس از 60-30 دقيقه شروع مي‌شود. زمان لازم براي رسيدن به اوج اثر بامصرف مكرر از راه خوراكي حدود 2 هفته است و با تزريق سريع وريدي 7-2 دقيقه است. طول اثر دارو از راه خوراكي 8-4 ساعت، از راه تزريق سريع وريدي 3-1 ساعت و از راه انفوزيون مداوم وريدي 1-5/0 ساعت است.

   موارد منع مصرف

اين دارو در انسداد درجه 2 يا 3 دهليزي بطني ( مگر در مواردي كه از ضربان‌ساز مصنوعي استفاده شده باشد)، كاهش شديد فشار خون، نارسايي عملكرد گره سينوسي-دهليزي و سندرم Wolf – Parkinson – White همراه با فلوتر يا فيبریلاسيون دهليزي نبايد مصرف شود.

   هشدار

1- مقدار مصرف ديلتيازم در بيمارن مبتلا به عيب كار كليه و كبد بايد كاهش داده شود. 

2- اين دارو در موارد زير با احتياط فراوان مصرف شود: برادي كاردي شديد، نارسايي قلبي، شوك كارديوژنيك، انفاركتوس حاد ميوكارد همراه با احتقان ريوي و حساسيت به داروهاي مسدودكننده كانال كلسيمي. 

3- اندازه‌گيري فشار خون،‌انجام آزمون ECG و اندازه‌گيري ضربان قلب در طول مصرف دارو ضروري است.

   عوارض

برادي كاردي، انسداد سينوسي-دهليزي و دهليزي – بطني،‌كاهش فشار خون. كسالت، سردرد، اختلالات گوارشي، برافروختگي و احساس گرما، خيز (ورم مچ پا) از عوارض جانبي مهم دارو مي‌باشند.

   نكات

1- مصرف اين دارو حتي در صورت احساس بهبودي بايد ادامه يابد. 

2- اين دارو افزايش فشار خون را درمان نمي‌كند. بلكه آن را كنترل مي‌نمايد، از اين رو مصرف آن ممكن است تا آخر عمر ضروري باشد. 

3- كاهش دفعات بروز درد قفسه سينه ممكن است بيمار را تشويق به فعاليت بيش از حد كند. بنابراين، در مورد ميزان تمرينات بدني بايد با پزشك مشورت شود. 

4- از مصرف ساير داروها، به خصوص داروهاي مقلد سپماتيك كه نياز به نسخه ندارند بايد خودداري شود. 

5- نبض بيمار بايد كنترل شود و در صورتي كه كمتر از 50 بار در دقيقه باشد، مراجعه به پزشك ضروري است. 

6- در صورت فراموش شدن يك نوبت مصرف دارو، به محض به ياد آوردن، آن نوبت بايد مصرف شود، مگر اين كه تقريباً زمان مصرف نوبت بعدي فرا رسيده باشد، در اين صورت مقدار مصرف بع

دي نيز نبايد دو برابر گردد.

  ميزان مصرف

خوراكي 

مقدار مصرف اين دارو در درمان آنژين يا افزايش فشار خون در بزرگسالان، 30 ميلي‌گرم 3 يا 4 بار در روز (در مورد بيماران سالخورده، ابتدا 2 بار در روز) است كه در صورت نياز مي‌توان اين مقدار را با فاصله هر 1 يا 2 روز بر حسب نياز و تحمل بيمار افزايش داد. بيشينه مقدار مصرف mg/day 360 است. مقدار مصرف اشكال دارويي خوراكي پيوسته رهش حداكثر 240 ميلي‌گرم يك بار در روز مي‌باشد و مقدار دارو بر حسب نياز و تحمل دارو تنظيم مي‌شود. 

تزريقي: 

از راه تزريق وريدي به عنوان ضد آريتمي، مقدار mg/kg0/25 به آهستگي و در مدت بيش از 2 دقيقه با پي‌گيري مداوم الكتروكارديوگرام و فشار خون تجويز مي‌شود. اگر پاسخ كافي حاصل نشود، مقدار mg/kg0/35 را مي‌توان 15 دقيقه پس از خاتمه تزريق مقدار اولیه تجويز نمود. بايد توجه داشت كه بعضي از بيماران به مقدار mg/kg 0/15 پاسخ مي‌دهند، اگرچه طول اثر دارو ممكن است كمتر باشد. 

در انفوزيون مداوم وريدي، ابتدا mg/hr10 بلافاصله پس از آخرين تزريق سريع وريدي تجويز مي‌شود. سرعت انفوزيون ممكن است به ميزان mg/hr5 باشد.

   تداخل

خطر بروز برادي كاردي، انسداد دهليزي-بطني و ضعف عضله قلب ناشي از مصرف آميودارون، با مصرف همزمان ديلتيازم افزايش مي‌يابد. اثر كاربامازپين و تئوفيلين با مصرف ديلتيازم افزايش مي‌يابد. ديلتيازم سبب افزايش غلظت پلاسمايي فني‌نوئين و ديگوكسين مي‌شود. مصرف همزمان ديلتيازم با داروهاي مسدودكننده گيرنده‌هاي بتا-آدرنرژيك، خطر بروز برادي كاردي و انسداد دهليزي-بطني را افزايش مي‌دهد. اثر ديلتيازم در مصرف با فنوباربيتال و فني‌توئين كاهش مي‌يابد. هنگام مصرف پروكائين آميد يا كينيدين همراه با داروهاي مسدودكننده كانال‌هاي كلسيمي، بايد احتياط نمود، زيرا هر دو گروه از داروهاي داراي اثرات اينوتروپيك مثبت هستند. در صورت مصرف همزمان داروهاي كاهنده پتاسيم خون با اين داروها، اثرات كاهنده فشار خون ممكن است ت

شديد شود.